“Thất bại lớn nhất của đời người là tự đại” - Đây là một trong mười lời răn dạy mà Đức Phật từng dạy con người. Lòng tự cao dường như đã ăn sâu vào máu của nhiều người nhưng khó có thể dứt ra khỏi cơ thể cũng do chính sự bi quan và tự cho mình là nhất, trở nên khinh thường người khác và luôn hạ thấp người khác. Người tự cao luôn coi trọng cái tôi của bản thân, luôn lấy sự biểu hiện hơn thua nhau hay ngang bằng nhau để so sánh với người khác, luôn tìm mọi cách để hơn người khác (đôi khi là vượt ra khỏi giới hạn đạo đức).
Những người khiêm tốn sẽ không như vậy, họ biết khiêm nhường trong lời nói và hành động, luôn rất cẩn thận trong lời nói để không làm đau lòng người khác, họ biết nhìn nhận và xác định vị trí của mình hiện tại và luôn thành công trên con đường danh vọng.
Tự cao có 2 loại người: loại người tự cao thứ nhất nhưng lại biết nhìn nhận lại bản thân, loại người thứ hai là tự cao nhưng lại càng thể hiện cái tôi của họ cho mọi người thấy. Riêng tôi, tác giả bài viết này, rất may là không rơi vào trường hợp thứ hai. Tôi đã từng là người tự cao về thực lực của bản thân tại nơi mà tôi xem tôi là ông vua. Đúng thế! Chính là lớp học. Tôi luôn nghĩ mình là người giỏi nhất trong lớp và đôi khi, tôi có thái độ khinh thường về sự hiểu biết của người khác. Cũng có những lúc tôi tự mở chuyện với người khác về những thứ mà mình rành rọt mà người khác không biết nhiều, rồi lại kết luận họ thiếu hiểu biết. Tôi tự cao về thực lực, tự cao về số điểm, tự cao về “địa vị” trong lớp học. Nhưng, tôi biết nhìn nhận lại lời nói của mình đã làm tổn thương người khác (và tất nhiên là tôi đã từng).
Lòng tự cao và dấu căn thức, dường như chả có gì liên quan. Nhưng nếu xét kĩ càng hơn, bạn sẽ thấy sự tương quan đấy. Tôi rất thích học Toán, và rất tình cờ khi tôi tìm thấy được mối quan hệ “triết lí” này với môn học tự nhiên như môn Toán. Tại sao tôi tìm thấy được mối quan hệ này ? Lí do chính là con số nằm dưới dấu căn. Dường như những người tự cao thường đứng dưới cái lọng che mang tên “căn thức” rồi ngang nhiên tự cao về bản thân, tự thấy mình là kẻ lớn nhất và giỏi nhất. Nhưng khi bước ra khỏi cái lọng “căn thức” ấy thì chẳng bằng ai. Nếu “chỉ số căn thức” của bạn càng cao thì bạn đang đứng dưới một cái lọng “căn thức” càng lớn, rồi bạn càng hại bạn đưa con số dưới cái lọng “căn thức” ấy lên một con số mới lớn hơn rất nhiều, khi đó thì bạn lại càng tự cao hơn nữa.
“Hãy khiêm tốn”, đừng phô trương tài năng của bản thân một cách trực tiếp cho người khác thấy mà hãy để người khác tự biết đến tài năng của bạn một cách gián tiếp, một cách khiêm nhường và phải khiến cho mọi người nể phục. Khi đó, bạn sẽ được mọi người kính trọng và yêu quí, luôn thành công trên con đường danh vọng của mình.
“KIÊU CĂNG, là sự thừa nhận của sự yêu đuối, nó âm thầm sợ mọi sự cạnh tranh và khiếm đảm mọi đối thủ.” - A. Fulton Sheen.
VIẾT CHO CHÍNH TÁC GIẢ